– Slik det er no med høge renter, så er det best å få selje før vi kjøper noko nytt, seier Mari Sundgot Saunes.
Ho bur i ein firemannsbustad i Fosnavåg på Sunnmøre med sambuar Lars Erik Bøe og sonen på tre år. No har familien lyst å flytte til Ulsteinvik, ein halvtime unna, der ho jobbar og kjem ifrå.
Men det har vist seg å bli vanskeleg. Ingen vil kjøpe huset deira.
– Bustaden har tre soverom, er nær sentrum, fjell, sjø og barnehage, så ein skulle tru det var attraktivt for mange forskjellige. Men det ser ikkje slik ut akkurat no i alle fall, seier Saunes.
- Mange har problem med å kjøpe sin første bustad, men Finanstilsynet vil ikkje gjere det lettare å få bustadlån.
Bufast
Sjeføkonom Nejra Macic i Prognosesenteret seier at det ikkje er noko nytt at det er store regionale skilnader på kor lett det er å få selje bustaden sin.
I dei store byane og i områda rundt er det oftast kamp om å få kjøpe bustadane, medan det er motsett mange stader i distrikta.
– Det er rett og slett etterspørsel som er lågare enn tilbodssida, som forklarar kvifor det kan ta litt tid å få selje bustaden sin, seier ho.
Dette gjer også at folk i distrikta blir mindre mobile.
– For eit par år sidan dukka det opp eit nytt ord. Bufast. Det var etter at oljeprisen fall og arbeidsløysa steig ganske mykje på sørvestlandet, spesielt i Stavanger, forklarar Macic.
Dette førte til at bustadprisane fall og folk fekk ikkje selt utan å tape pengar. Då valde mange å bli buande, sjølv om dei først hadde tenkt å flytte.
– Det kan skje andre stader i landet igjen. Folk ventar og ventar til dei får den prisen dei meiner dei fortener. Det kan hindre mobiliteten i arbeidsmarknaden.
– Vanskeleg
Rolf Røtnes er fagdirektør i Samfunnsøkonomisk analyse, og han slår også fast at det er ein større risiko ved å kjøpe bustad i distrikta enn i dei store byane – dersom du ein gong skal flytte.
– Du kjøper kanskje din første bustad, så skal du oppgradere litt eller flytte. Då må ein ha med seg eigenkapital vidare inn i den bustadkarrieren, seier han.
Problema oppstår når du bur i eit område der bustadprisane ikkje veks like mykje som andre stader.
– Då er ein mykje meir sårbare for dei vala ein tek. Det er ein slags innlåsningseffekt vi får her. Det er vanskelegare å bevege seg i bustadmarknaden om du bur i eit distrikt med relativt låg prisutvikling.
Taper pengar
I Fosnavåg vurderer Mari Sundgot Saunes og Lars Erik Bøe no å gå enda meir ned i pris for å kunne gjennomføre draumen om å flytte til Ulsteinvik.
Dei har alt gått ned 150.000 kroner.
– Slik det er no, når utgifter til meklar og slikt er betalt, så sel vi med tap allereie til denne prisen, seier Mari Sundgot Saunes.
Paret har også vurdert å leige ut, men med dagens rentekostnader vil ikkje det dekke utgiftene dei har på lånet. Dermed vil dei tape pengar på det også.
– Det er litt bittert å sjå på at alt går på første visning og langt over takst andre stader, seier ho.
Publisert 16.09.2024, kl. 10.30