På søndag bør du vende blikket mot månen

Om ei veke er det stortingsval. 

Politikarane har lenge kappast om å teikne eit mørkast mogleg bilete av korleis framtida ser ut om motparten får styre.

Men kvelden før stortingsvalet er det faktisk éin ting som blir litt mørk. Søndag 7. september bevegar nemleg månen seg inn i skuggen til Jorda.

Difor får vi alle moglegheita til å sjå ei total måneformørking igjen.

– Sjå opp!

– I Norge vil vi kunne sjå den formørka månen idet den stig opp i aust-søraust, seier astronom Jan-Erik Ovaldsen.

Han gler seg til den fine moglegheita søndag kveld og håpar mange andre nyttar høve til å sjå opp på kveldshimmelen. 

Neste sjanse for å sjå ei total måneformørking i Norge blir nemleg først om tre år og tre månadar. På sjølvaste nyttårsaftan 2028.

Når det gjeld førstkomande søndag, er dette dei viktigaste detaljane:

– Den totale fasen startar klokka 19.31 og sluttar 20.53. Månen er djupast inne i skuggen til planeten vår klokka 20.12, forklarar Ovaldsen.

Han vil likevel tilrå at folk også får med seg den avsluttande fasen av formørkinga som varar fram til klokka 21.57.

RAUDLEG: Månen vår kan få ein litt raudaktig farge på seg førstkomande søndag. Det skjer fordi sollyset blir bøygd og raudfarga av å passere gjennom atmosfæren til jorda før noko av dette treff månen som ligg bak. Her frå supermåneformørking sett frå Oslo i 2015. Foto: Stian Lysberg Solum / NTB

Slik ser du det best

For å få med seg mest mogleg, er det optimalt om du har god sikt mot aust og søraust.

Samstundes skjer totalformørkinga før kveldshimmelen i Norge har rukke å bli heilt mørk. Det påverkar naturleg nok korleis månen står ut frå himmelen.

– Under den totale fasen vil ikkje måneskiva bli heilt svart. Den vil i staden ha eit svakt og gjerne raudleg lysskjær, forklarer Ovaldsen.

Totalformørkinga kan observerast enkelt med det blotte auge, men er også fin å sjå gjennom ein vanleg kikkert.

Men korleis blir vêret?

Hausten er over oss og det påverkar naturleg nok sjansen for å få sjå himmelfenomenet skikkeleg.

Spelar haustvêret på lag med dei som ønskjer å sjå måneformørkinga på søndag? Det finst absolutt håp om klarvêr, ifølge Storm Geo.

GODT NYTT: Susanne Moen Olsen er meteorolog i Storm Geo og gir håp om klarvêr til helga. Foto: Jo Sebastian Wilmann / TV2

For sjølv om veka ser ut til å starte med litt gråvêr, ser ting betre ut mot helga.

– Slik prognosen er no, er det ganske stor sjanse for klarvêr i store delar av Sør-Norge, Midt-Norge og nordover mot Bodø søndag kveld, seier meteorolog Susanne Moen Olsen.

Minst sannsyn for klarvêr er det ytre strøk av Troms og Finnmark som har. 

– Oppsummert finst det håp om å få dette med seg, men prognosane kan endre seg raskt utover i veka, presiserer meteorologen.