Trur Iran kan angripe Israel i løpet av dagen

3 months ago 138

Store flyselskap har avlyst flygingar til Israel og Libanon.

Fleire land evakuerer no diplomatane sine og ber borgarane sine reise frå Beirut.

USA sender ekstra kampfly og krigsskip til Midtausten.

Frykta for full krig i regionen aukar, og Libanon kan vere i frontlinja.

Demonstrantar har samla seg i Sidon i Libanon for å demonstrere mot og fordømme drapet på Ismail Haniyeh og Fuad Shukr. Eit maleri av Haniyeh heng midt i biletet, rundt står menn i skuggen og veivar gule flagg. Vi ser også palmar og ein blå himmel med skyer.

For sjølv om Libanon ikkje er i direkte konflikt med Israel, er den libanesiske Hizbollah-gruppa det.

Dei er støtta av Iran, og saman førebur dei seg på å svare Israel etter at dei fekk seg to harde slag på kort tid førre veke.

Kvelden tysdag 30. juni blei Hizbollahs militære leiar Fuad Shukr drepen i eit israelsk droneåtak i den libanesiske hovudstaden Beirut
Morgonen etterpå blei Hamas' politiske leiar Ismail Haniyeh drepen i eit israelsk droneåtak i den iranske hovudstaden Teheran

No held regionen pusten medan dei ventar på Irans motåtak.

Kan kome innan eit døgn

USAs utanriksminister Antony Blinken skal ha sagt til dei andre utanriksministrane i G7-landa at eit iransk åtak mot Israel kan starte så tidleg som måndag.

Det skriv Axios basert på lukka kjelder.

– Dei sit på etterretning, så det viser at trugselen er prekær, seier PRIO-forskar Jørgen Jensehaugen.

Ifølge kjeldene til Axios, skal ikkje Blinken ha sagt noko om korleis dei trur det venta motåtaket vil sjå ut.

Krater og ruinar etter det israelske droneåtaket som tok livet av Hizbollah-kommandanten Fouad Shukr i Beirut 30. juli.

Iran har sjølv sagt at dei ikkje kjem til å varsle ei gjengjelding på førehand, slik dei har gjort tidlegare.

Jensehaugen trur vi kan sjå føre oss alt frå eit rakettåtak til eit koordinert åtak frå Hizbollah, houthiane og Iran.

– Det er eit spel med høg risiko for alle partar no, seier han.

Iran støttar den libanesiske militsen Hizbollah og den jemenittiske opprørsgruppa houthiane som ein del av sitt regionale maktspel. Du kan lese meir om denne «motstandsaksen» her:

Balanserer på ein knivsegg

Israels statsminister Benjamin Netanyahu sa søndag kveld at Israel allereie kjempar ein krig på fleire frontar mot Iran.

Men både Israel, Hizbollah og Iran har sagt at dei ikkje ønsker ein krig.

Ein talsperson for den iranske regjeringa seier måndag morgon at dei ikkje ønsker ei opptrapping, men at dei «er nøydde til å straffe Israel».

– Straffa skal hindre meir ustabilitet, seier talspersonen, ifølge Reuters.

Men Hizbollah balanserer på ein knivsegg, forklarar Jensehaugen.

Samstundes som dei vil unngå krig, må dei vise styrke overfor Israel.

– Du kan vere så tilbakehalden du berre vil, men så lenge du er med på ei valdseskalering, vil det på eit eller anna tidspunkt tippe over likevel, seier Jensehaugen.

Sekund etter rakettåtaket i Majdal Shams. Ein barnesykkel ligg slengt foran fotballbane der gjerdet er sprengt opp og vi ser eit krater. Folk spring mot bana.

Han trekk fram rakettåtaket mot Majdal Shams i dei okkuperte Golanhøgdene i slutten av juli som eit døme. 12 barn blei drepne då ein rakett trefte ei fotballbane.

Israel har skulda Hizbollah for å stå bak.

– Det viser at risikoen er så stor at du kan skape ei eskalering som du kanskje ikkje sjølv har lyst på.

Korleis Hizbollah og Iran vel å svare på dei to åtaka førre veke, er eitt usikkerheitsmoment. Eit anna er korleis Israel vel å svare på det igjen.

– Dei kjem til å betale dyrt for det om dei vågar å angripe oss, skreiv Israels forsvarsminister Yoav Gallant på X i går.

Fleire land forsøker å roe ned

Samstundes som USA sender meir militært utstyr til Israel, forsøker dei å legge press på både Israel og Iran for å unngå ei eskalering i konflikten.

Fleire arabiske og vestlege land går no inn med tungt diplomati for å roe situasjonen.

Demonstrantar held skilt med bilete av Joe Biden med USAs flag i bakgrunnen og Benjamin Netanyahu med Israels flag i bakgrunnen. Dei to leiarane har fått ein raud splæsj over ansikta.

Jordans utanriksminister Ayman Safadi var i Teheran på søndag for å diskutere situasjonen med sin iranske motpart Ali Bagheri Kani.

Det er første gong på over 20 år at ein høgståande jordansk politikar offisielt besøker Iran.

Jordan er nemleg nært alliert med Vesten. Då Iran sende 300 missil og dronar mot Israel i april, hjelpte jordanarane til med å skyte dei ned.

– Uproporsjonal krigføring

Frykta er at Israels krig mot palestinske militante i Gaza skal utvide seg til ein større regional krig. Krigen byrja i oktober i fjor, etter terroråtaket mot israelske sivile 7. oktober.

I åtaket blei meir enn 1200 israelarar drepne, og 111 blei tatt med til Gaza som gissel.

Israelske demonstrantar held skilt med bilete av dei sakna gissela og eit skilt med bilete av statsminister Benjamin Netanyahu der det står "Han vil ikkje ha ein avtale. Han bryr seg ikkje om folket sitt. Han vil berre halde på makta". Dei held også israelske flag og har på seg t-skjorter med timeglas på.

Israels følgande militæroffensiv mot Gaza har kosta minst 40.000 palestinarar livet og fordrive nesten 2 millionar menneske frå heimane sine, ifølge dei lokale helsestyresmaktene og FN.

– Det er eit generelt mønster med Israels krigføring. Han er veldig uproporsjonal i tala, seier Jensehaugen.