Her hadde Anved ei hytte. Så kom «Jakob» og vaska det på fjorden

For nesten ei veke sidan hadde Anved Varberg ei hytte med naust i Eidfjord.

Så kom ekstremvêret «Jakob» til Vestland, mens Varberg var på ferie i Spania.

Erdalselva fløymde over og fossa gjennom hyttefeltet, og vaska både hytte og naust på fjorden.

– Det er berre eit under at ingen omkom, seier Varberg.

Også naustet nedanfor huset forsvann på fjorden.

Gjennom opptak frå eit kamera på hytta kunne han morgonen etter sjå kva som hadde skjedd.

– Elva gjekk opp på veggen på naustet, og begynte å ete seg inn på veggen mot hytta. Fire minutt etter gjekk straumen, og i 4.40-tida på natta, gjekk hytta på sjøen, fortel Varberg.

No blir det å få takstmann på besøk for å slå fast skadene, få henta opp bygg og interiør frå fjorden og få dekka skader av forsikringsselskap. Hardanger Folkeblad omtala Varbergs tap først.

Frykta ras og fare for liv

Fleire stader har trengt opprydding etter ekstremvêret «Jakob» råka Vestlandet.

Ei bru som knakk i Ullensvang, er erstatta med ei reservebru. Fleire vegar som var stengde, har opna igjen.

Samtidig tikkar skade­meldingane inn til forsikrings­selskapa. Dei største forsikrings­selskapa har til saman fått meldt inn over 365 skadar.

Av desse har Gjensidige fått inn rundt 180.

– Utifrå det som var varsla, er dette mykje betre enn det me hadde frykta, seier Bjarne Aani Rysstad, kommunikasjonssjef i Gjensidige.

Han meiner talet på skade­meldingar er lågt, mellom anna fordi mange var godt førebudde før ekstrem­vêret. Han trekker fram at meteorologane har «gjort ein kjempejobb og varsla veldig godt og presist».

– Me har sett at ein del kommunar har gjort gode tiltak. Fordi ein diverre har fått mykje erfaring med flaum­hendingar. Blant anna på Voss hadde dei gjort ein del tiltak og sette opp flaumvern, som er veldig bra.

– Når det er raudt farevarsel, kva er det de fryktar mest då?

– Rett og slett at mange blir ramma. Vass-skadar er det ille nok. På Vestlandet har det vore særleg uro rundt dette med skred. Då snakkar me om liv og helse på ein heilt annan måte.

Elv tok seg inn i hotell

Britt Marie Grieg er ein av drivarane på Ullensvang hotell på Lofthus i Hardanger. No ventar dei på takst­mannen. Saman med representantar frå forsikrings­selskapet skal dei på synfaring.

– Det me gjer no er heilt absurd. Det var ikkje dette me skulle gjere.

Etter at ei elv tok ein ny veg, og inn i det historiske hotellet, jobba dei på spreng med å redde uerstatteleg kunst og møblar.

At skadane likevel er store, er det ingen tvil om.

– Eg skal ikkje spekulere, men eg forstår det er fryktelege skadar på bygget. Kor omfattande det er på det elektriske anlegget, til dømes, kan me enno ikkje sjå med det blotte auge, men me ser jo at skadane er store.

Fokuserer på å opne att

På Ullensvang hotell har dei fått ut mykje vatn, men fukta sit framleis i og set sitt preg på heile hotellet.

– Me tenker at «oi», her skulle me hatt eit møte, her skulle me hatt ein konferanse, her skulle det vore gjestar, me skulle hatt ein stor fest. Me nærmar oss jul, og me skulle pynte til det, men det er eigentleg litt bortkasta no.

No er fokuset på å kome i gang igjen.

– Det blir fint når alt er på plass igjen. Me skal tilbake der som me var.

Meiner ein må førebu seg på meir

Rysstad i Gjensidige seier at ein må førebu seg for ekstrem­vêr i framtida.

– Me skulle ønske det var løyvd endå meir pengar til føre­bygging. Det er krystall­klart at kvar krone brukt på førebygging, får ein fleirtals igjen på, når det gjeld reduksjon i framtidige skadar.

Pressesjef Clementz i If seier, at når det kjem flaum, er det også tilfelle der ein ikkje får gjort noko som helst for å hindre skadar.

Men, noko har ein moglegheit til å gjere, meiner han.

– For eksempel at ein tenker på kvar ein set opp bygningar. Skal dei stå så nær elva som det dei har gjort i fortida? Ein må kanskje tenke på om me treng alle desse asfalterte flatene, eller om dei kan erstattast med flater som tar til seg vatn.