USA fordøyer nytt mogleg attentat: – Eit mirakel at den mannen er i live

Det kan sjå ut til at ein av USA sine presidentkandidatar har blitt forsøkt drepen to gongar på to månader, seier FBI tidleg måndag morgon.

Ein mann er arrestert etter at tryggingstenesta Secret Service såg eit automatgevær av typen AK-47 stikke ut av buskane, berre nokre hundre meter frå der Donald Trump spelte golf.

Han er identifisert av amerikanske medium, men ikkje offisielle kjelder. Den arresterte personen er ikkje enno sikta.

Også måndag kom Fox News-programleiar Sean Hannity med følgande analyse:

– For å gi deg litt detaljar om det som skjedde under skytinga, ei historie som presidenten har stadfesta: dei høyrde pop, pop, pop, pop. Dei visste at det var eit skot.

– Det er eit mirakel at den mannen er i live i dag.

Den mistenkte etter måndagens hending er ein 58 år gammal demokrat, som lenge hadde eigd våpen og hadde uttalt vilje til reise til Ukraina for å kjempe i krigen der (noko han ifølge Ukraina aldri har gjort).

Korleis politikarane i USA skal handtere dette vidare finst det ingen oppskrift på, skal ein tru analysane som måndag ligg ute i amerikanske medium.

Men journalistane, og deira (tidvis anonyme) kontaktar, meiner dette truleg vil påverke valinnspurten fram til 5. november.

«Grunnlause skuldpåstandar»

Biletet av Trump med blod over andletet og ei knyttneve i vêret hadde ein samlande effekt på Det republikanske partiet i sommar.

Men partiet reagerer på hendingane måndag med «ei blanding av trass, raseri og grunnlause skuldpåstandar», skriv Lisa Kashinsky og Mia McCarthy i Politico.

Det er enno uvisst kva motiv den mistenkte gjerningspersonen hadde for angrepet, og om han er strafferettsleg tilrekneleg.

Likevel har republikanaren Mike Waltz kopla det mistenkte attentatet med demokratane sine politiske argument i eit TV-sendt intervju på Fox News.

– Retorikken mot president Trump, dette narrativet om at han vil bli den neste diktatoren, den neste framtidige Hitler, må stoppe. Nok er nok, sa han seint i går.

Han hevdar vidare at folkevalde politikarar krev «at Trump blir stoppa koste kva det koste vil», kan «ingen bli overraska over at desse folka blir radikaliserte og tek grep som dette».

Trump sjølv skreiv etter hendingane måndag: «EG ER ENDÅ MEIR BESTEMT ETTER ENDÅ EIT FORSØK PÅ Å TA LIVET MITT», «EG KJEM ALDRI TIL Å OVERGI MEG».

Men Trump har ikkje same martyrstatus tysdag som han hadde på dei blodige bileta i juli, meiner Politico-journalistane. Dei skriv at han no står politisk svakare som motstandar til Kamala Harris.

Ny kritikk mot Secret Service

Det at den mistenkte attentatmannen klarte å kome seg til ei busk nokre hundre meter vekke frå Trump, har ført til nye spørsmål om tryggingsapparatet rundt han.

Secret Service, som har ansvaret for vern av tidlegare presidentar, blei hardt kritisert etter at Trump blei streifa av ei kule under eit folkemøte i Pennsylvania 13. juli.

Det at dei hadde styrka apparatet med ytterlegare agentar og meir solid etterretning på bakken kan ha vore vesentleg for korleis det gjekk denne gongen, seier «fleire noverande og tidlegare amerikanske tenestefolk» til New York Times.

Ein agent var berre eitt hol framfor Trump på golfbana då han fekk auge på geværløpet som stakk ut av ei busk, ifølge lokalt politi.

President Joe Biden og visepresident (og Trump-utfordrar) Kamala Harris har begge framheva dette som ei positiv endring. Men ikkje alle går med på dette:

– Vi må spørje oss på nytt korleis ein attentatmann var i stand til å kome seg så nærme president Trump, igjen, skriv den republikanske kongressrepresentanten Elise Stefanik i ei utsegn.

– Vi manglar framleis svar etter det forferdelege attentatet i Pennsylvania, og vi ventar ei tydeleg forklaring på kva som skjedde i Florida.

Tidlegare Secret Service-agent Michael Matranga, som verna om president Barack Obama i hans tid, skildrar hendinga til den same avisa som «utan sidestykke».

Han seier vidare at Secret Service bør «alvorleg vurdere å gi tidlegare president Trump same eller tilsvarande vern som presidenten i USA».

Tvilar på om mange vil ombestemme seg

Politisk reporter Stephen Collinson i CNN skriv i si analyse at hendingar som dei to attentatforsøka vanlegvis kunne generert sympati og kanskje ført til fleire stemmer.

– Kandidatane kjempar om kanskje nokre hundre stemmer i vippestatane, og det er uklart kor mykje rom Trump har til å endre synspunkta om seg, skriv Collinson.

Han legg til at Trump har vore polariserande sidan han gjekk inn i politikken i 2015, men meiner også at han har blitt meir ekstrem i retorikken sidan juli.

– Den tidlegare presidenten kjem garantert til å bruke dei siste hendingane til å underbygge sine grunnlause påstandar om at han er offer for forfølging, skriv han vidare.

Også Eirik Løkke, USA-kjennar og rådgivar i Civita, meiner det er vanskelege å seie kva effekten vil vere.

– Det er vanskeleg å seie korleis dette kjem til å utvikle seg. Det eg antek er at USA no er så polarisert at dette ikkje kjem til å påverke veljarane veldig, seier han til NRK.

Men Løkke meiner det seier noko om faren politiske figurar i USA står i:

– Dette kan også føre til andre copycats som prøvar å utføre politiske attentat på denne måten. Så det er farlege tider.