Krangel om ny bustadlov: – Skrot den!

– Konfliktnivået blei omtalt som uakseptabelt før lovendringa. At fasiten etter to år viser ein så kraftig vekst kan ikkje oppfattast som anna enn uhaldbart, seier Christoffer Askjer, administrerande direktør i Sem & Johnsen Eiendomsmegling i Oslo.

– Den nye avhendingslova er ein stor fiasko og bør skrotast, meiner han.

Avhendingslova blei endra i 2022.

Den skal sikre trygg bustadhandel og krev at seljaren legg fram grundig dokumentasjon av feil og manglar ved bustaden for å unngå krangel i ettertid.

Askjer viser til tal frå forsikringsmeklar Söderbergs & Partners som representerer mange bustadseljarforsikringar:

• To år etter at den nye lova tredde i kraft, er det registrert ein auke i klager på 23 prosent.
• Berre i 2023 var auken på 38 prosent.

– Vi ser ein nedgang i reklamasjonar på bad og ein auke på elektrisk anlegg og arealavvik. Sjølv om det er tidleg å konkludere, fordi det ikkje finst nokon rettspraksis enno, er det klart at lovgivar sitt ønskje om å redusere talet på konfliktar mellom kjøpar og seljar ikkje har slått til, meiner Askjer.

Avviser framstillinga

Men denne framstillinga blir blankt avvist av Carl O. Geving, administrerande direktør i Norges Eiendomsmeglerforbund (NEF).

– Dette er jo fullstendig misvisande og ber preg av å lese tal som djevelen les Bibelen! Det er heilt uinteressant kor mange førespurnader forsikringsselskapa får frå kjøparane. Det dette handlar om, er kva oppfølging kjøparen får.

NEF får forsikringsdata frå to store norske selskap, Gjensidige og Fremtind, som viser at konfliktnivået er lågare no enn før.

– Vi har gått frå rekordmange rettstvistar til ein situasjonen der saker blir løyst raskt og effektivt, og med god kundebehandling slik at graden av konflikteskalering er på eit historisk lågt nivå, seier Geving.

Også Daniel Ø. Helgesen i Norsk Takst reagerer på Sem & Johnsen-topp si framstilling.

– At det er kome like mange eller fleire førespurnader enn tidlegare kan vera tilfelle. Men det er eit stykke derifrå til ei faktisk eskalering og usemje mellom forsikringsselskap og kunden, seier han.

– Sjå til Danmark

Men Askjer meiner vi bør sjå til Danmark der både kjøpar og seljar inngår ei felles forsikring med eitt selskap.

– I staden for at bustadkjøpar og bustadseljar har kvar si forsikring som skal ivareta partane sine interesser og legg opp til krangel, bør dei spleise på ei felles forsikring som løyser dei eventuelle problema som dukkar opp. Erfaringane er eit vesentleg lågare konfliktnivå der fokuset handlar om å rette feilen som har dukka opp i staden for å krangle om kven som har ansvaret for han.

Også denne påstanden blir tilbakevist av Geving i NEF.

– Dette er jo kunnskapslaust. Vi kjenner den danske ordninga ganske godt, og i Danmark er bustadhandel langt meir konfliktfylt etter at dei nye reglane blei innført for nokre år sidan.

Olav Kasland, fagdirektør i Forbrukarrådet skriv i ein e-post til NRK at dei har jobba i mange år for å endre avhendingslova.

– Vi har sett at bustadsal altfor ofte fører til konflikt, uføresette ekstrautgifter og krangel om ansvar. Dei nye reglane for kjøp og sal av brukt bustad aukar informasjonskravet og flyttar meir ansvar over på seljaren. Den som eig og bur i bustaden kjenner han best, og der bør også ansvaret vera, skriv Kasland.

Han er ikkje i tvil om at han vil behalda lova som blei endra for to år sidan.

– I denne saka er vi heilt på linje med NEF og Norsk Takst, skriv Kasland.