– Dette er blant dei flottaste funna eg har gjort!
Arkeolog Morten Ramstad er full av begeistring over flaskeposten som vart grave fram på Nordfjordeid denne veka.
Den store gravhaugen har nemleg vore utforska før.
For 150 år sedan grov Anders Lorange seg inn og fann restane etter eit stort vikingskip.
Før haugen vart fylt igjen, la han igjen ein beskjed til sine framtidige kollegaer.
Arkeologane har ikkje opna flaskeposten. Litt vatn har trengd inn, og dei er redde for å øydelegge beskjeden.
Store funn
Lorange hadde lagt flaska under ein rekke skipsnaglar frå det utbrende Myklebustskipet.
Arkeologane har grave seg inn i same del av gravhaugen som for 150 år sidan. Likevel har dei gjort overveldande funn.
– Det er veldig vanskeleg å beskrive kor stort det er. På Vestlandet er det over 100 år sidan ein fekk lov til å gå inn i ein skipsgrav, seier Ramstad.
Dei har funne over 600 gjenstandar – inkludert 500 naglar frå vikingskipet. Dei har også funne ein bronsering, som truleg tilhøyrde eit kar som blei røva frå Irland.
– Vi har funne omtrent like mykje som Lorange gjorde, seier Ramstad.
Nokre steinkast unna gravhaugen ligg rekonstruksjonen av skipet som vart brent her – Myklebustskipet.
Skipet var av formidabel storleik.
– Kanskje Noregs største. Nå får vi jo vite meir. Storleiken på skipsneglene vil kunne sei noko om storleiken på skipet. Det er kjempespennande, seier riksantikvar Hanna Geiran.
Flaskepost frå 2024
Heile haugen blir ikkje grave opp. Dei vil la resten bli verande intakt.
– Kulturminne er ein ikkje-fornybar ressurs. Det eit skattkammer for framtida vi lèt etter oss, seier Geiran.
Gravhaugen stammer frå 800-talet. Fleire hundre dagsverk måtte til for å lage haugen. Det var eit symbol på makta til den gravlagde.
Kanskje var det kong Audbjørn som blei gravlagt her. Ifølge Snorre døydde han i strid mot Harald Hårfagre.
I gravhaugen er det også beinrestar. Dyr blei ofra. Det er ikkje utenkeleg at menneske vart drepne i dei religiøse gravferdsrituala.
Arkeologane nyttar heilt andre metodar i dag enn på 1800-talet. Då var ein mest opptatt av å finne dei store skattane i midten av grava.
På måndag skal gravhaugen lukkast att. Då skal arkeologane sjølvsagt legge igjen sin eigen flaskepost.
Kva beskjed dei skal legge igjen, kjem arkeologane aldri til å røpe. Det tar dei med seg i grava.
Publisert 18.10.2024, kl. 18.20