Åtvarar: – Ikkje ein god idé

Torsdag formiddag kom den ikkje veldig uventa meldinga om at Noregs Bank held styringsrenta uendra på 4,5 prosent.

– Truleg held vi renta på 4,5 prosent ut året, sa sentralbanksjef Ida Wolden Bache.

Først i mars er det venta at renta kan begynne å gå ned.

Over grensa til Sverige varsla Riksbanken dobbelt rentekutt torsdag. Renta der er no nede på 2,75 prosent.

Så er det no på tide å sende bustadlånet på harrytur?

– Veldig stor risiko

Ikkje ifølgje forbrukarøkonom Hallgeir Kvadsheim.

– Det er ikkje ein god idé, slår han fast.

Heller ikkje sjeføkonom Harald Magnus Andreassen i Sparebank 1 meiner dette er noko du bør gjere.

– Det å låne pengar i utanlandsk valuta for å finansiere noko du har i heimlandet ditt, og med ei inntekt i kroner, inneber veldig stor risiko, seier han.

TYDELEG: Hallgeir Kvadsheim er ikkje i tvil om kva han meiner om å flytte lån til utanlandsk valuta. Foto: Frode Sunde / TV 2

Kvadsheim peikar på valutausikkerheit som den største risikoen ved å flytte bustadlånet utanlands.

– På lang sikt er det ikkje nokon gratis lunsj her. Sjølv om du kan få rentenedgang, skal valutakursen i teorien utvikle seg slik at vinninga går opp i spinninga, seier han.

– Det er ikkje noko eg vil rå folk flest til. Du skal jobbe tett opp mot valutamarknaden om du skal gjere noko slikt.

– Katastrofe for mange

Om du likevel skulle føle deg freista, seier Kvadsheim den enklaste vegen til å flytte lånet går via banken du allereie har i Noreg.

– Dei fleste av dei store norske bankane driv verksemd i Sverige også. Då kan du gå til din norske bank og be om å få eit såkalla valutalån i svenske kroner, seier han.

Andreassen er likevel usikker på kor enkelt dette vil vere i praksis.

– Eg trur ikkje du finn ein bank som gjer det, anten han held til i Noreg eller Sverige, seier han.

PLIKT: Harald Magnus Andreassen seier bankane har plikt til å avrå ting som ikkje er bra for kundane. Foto: Foto: Ole Thomas Halvorsen / TV 2

Sjølv om Kvadsheim understrekar at det er svært uvanleg at privatpersonar tek opp valutalån, er det vanlegaste å gjere det i euro. For nokre år sidan var sveitsiske franc populært.

– Å låne i sveitserfranc har vore ei katastrofe for mange nordmenn. Der ser ein kor lett det kan gå gale, seier han.

– Tapt forferdeleg mykje

I 2022 skreiv DN til dømes om ei kvinne som hadde fått auka bustadlånet sitt med 84 prosent på 12 år på grunn av valutakursen.

– Mange har prøvd på det. Nokre har tent, og mange har tapt forferdeleg mykje, seier Andreassen.

TAP: Mange nordmenn har tapt på å ha lån i sveitsiske franc. Foto: Dusko Jaramaz/ Pixsell / NTB

– Bankane tilbydde lån i sveitserfranc eller yen i gamle dagar, men etter at så mange av lånekundane blei fullstendig svidde av enorme tap på valuta, slutta dei med det, seier han.

Nettopp fordi det kan vere så ugunstig, vil dei fleste bankane avråde folk å forsøke på dette, seier Andreassen.

– Bankar har generelt ein avrådingsplikt, slik at dei skal hindre kundane i å gjere ting som ikkje er bra for dei. Det vil seie at de må avråde å gje eit lån i svenske kroner.

– Tilbyr ikkje

Det er heller ikkje alle svenske bankar som tilbyr lån til nordmenn.

– Vi tilbyr ikkje bustadlån for norske bustadar.  Nordmenn er derimot velkomne til å søkje lån hos oss om dei skal kjøpe bustad i Sverige , skriv presseansvarleg Johanna Martin i SEB i ein e-post til TV 2.

– Vi er ein lokal aktør som opererer på den svenske marknaden, med fokus på å gje lån til fastbuande, skriv Catharina Henriksson i SBAB.

Pressekontakt Love Liman Jacobsson i Swedbank opplyser at også dei berre kan gje bustadlån til nordmenn dersom eigedomen ligg i Sverige.

– Dermed kan ikkje naboane våre i Noreg ta opp lån på bustadar i Noreg hos Swedbank i Sverige.