Tar heilt nye grep for å verne Saltstraumen: – Det er trist å sjå korleis det har blitt

– Eg såg to fenderar, ei blåse, og ei avbitartong, seier Bodø-ordførar Odd Emil Ingebrigtsen.

Ingebrigtsen har alltid likt å snorkle, men aldri tord å gjere det i Saltstraumen – før no.

No hoppar han i havet saman med partikollega og stortingsrepresentant Bård Ludvig Thorheim.

Ikkje for kreftsaka, slik partileiar Erna Solberg gjorde, men mot forsøpling av Saltstraumen.

– Det er trist å sjå

Saltstraumen er både ein av verdas sterkaste malstraumar og eit marint verneområde.

Men det er også ein populær turistattraksjon.

Det store presset av fisketuristar har ført til forsøpling og skade på det sårbare undervassmiljøet.

Under overflata i den verna malstraumen ligg det tonnevis av fiskeslukar og snører som har festa seg i botnen.

– Du ser edderkoppnett av liner med fisk og krabber som sit fast, ofte med store skader, seier dykkar og snorkleguide Borghild Viem frå Nord og Ne dykkesenter i Saltstraumen.

Ho fortel at dei plukkar fleire hundre kilo med slukar i året, berre mens dei guidar folk.

– Det er trist å sjå korleis det har blitt.

I og med at det ikkje er reglar, så fiskar mange med sluker i tareskogen som ikkje høyrer heime der i det heile tatt.

Viem meiner det er på tide å ta vernet av Saltstraumen på alvor. Og Høgre har ein plan.

Vil ha fiskekort i Saltstraumen

FN har som mål at 30 prosent av havområda på kloden skal vere verna innan 2030.

Og Noreg har vernar fleire havområde, deriblant Saltstraumen. Men det er fleire som meiner at vernet ikkje fungerer i praksis.

Blant anna fordi det er så mange unntak for vernet.

For å sørge for betre vern i Saltstraumen, vil Høgre innføre eit betalt fiskekort som gir rettleiing før du får fiske, og som set grenser for kor og kor mykje du kan fiske.

– Vi håper det kan få ned presset på området, seier stortingsrepresentant Bård Ludvig Thorheim.

I dag er det i all hovudsak gratis å fiske i havet i Noreg. Fiskekort gjeld i vatn og elver.

Men kvifor vil Høgre ha fiskekort i Saltstraumen? Kvifor ikkje berre verne heile området?

Bård Ludvig Thorheim trekk fram korleis dei lokale har fiska her i generasjonar, og på ein måte som ikkje skadar naturen.

– Det må vere fullpris for utanlandske turistar som trenger rettleiing. Og så må vi ha ein annan ordning for dei som bur her og kan fiske, seier Thorheim.

Høgre argumenterer også med at Saltstraumen er viktig for livet i havet, også utanfor straumen.

– Saltstraumen er blant anna en plass kor fisken ynglar, noko som er viktig for heile økosystemet i havet, seier Thorheim.

Håkon Møller frå MDG meiner forslaget frå Høgre er eit steg i riktig retning, men er samtidig ikkje helt overtydd. Han meiner det trengst ein strengare regulering.

Hovudregelen bør vere eit forbod

– For livet i havet er det likegyldig kven det er som forsøplar straumen, og kor mykje dei har betalt for å gjere det. Utgangspunktet må vere at forsøplinga tar slutt, seier Møller.

MDG støttar kravet frå miljøorganisasjonar og lokalbefolkninga om at hovudregelen bør vere eit forbod mot fiske frå land, i alle fall i de mest sårbare områda.

Heller ikkje dykkar og snorkleguide Borghild Viem trur fiskekort vil løyse alle utfordringane i Saltstraumen.

Ho meiner fiskekort kan vere ein god idé dersom det følgjer med reell regulering, men fryktar at vi ender opp med ei løysing der ein betalar for eit fiskekort og held fram slik som før.

Ideelt sett ønskjer Viem null fiske i Saltstraumens verneområde, med unntak for lokalbefolkninga.

– Dei veit korleis ein fiskar utan å sette seg fast. Og kan bidra til å vare på og følge med på fisken. For eksempel ved å registrere størrelsen på fisken, rapportere inn mengde og slike ting, seier Viem.

I tillegg trur ho at guidet guidag kan vere ein del av løysinga.

– Du får både arbeidsplassar, og du får sikra at folk fiskar rett, at dei ikkje tar for mykje, at dei ikkje set seg fast, og at dei lærer å få sluken laus. Ein vinn-vinn-situasjon, meiner ho.

Både Høgre og MDG vil uansett kjempe vidare for strengare vern av Saltstraumen på kvar sin måte.

Kva skjer no?

Stortingsrepresentant Bård Ludvig Thorheim sit i energi- og miljøkomiteen. Dei har ansvar for forvaltninga av marine verneområde.

Han skal ta saka opp i Stortinget, med mål om å få på plass ei forsøksordning med fiskekort i Saltstraumen.

Samstundes har partikollega og ordførar i Bodø, Odd Emil Ingebrigtsen, planar om å ta kontakt med Fiskeridirektoratet og Miljødirektoratet.

– Både for å høyre med dei om moglegheita for å få lov til å innføre fiskekortordning, men også for å få rettleiing om kor ein skal fiske, og korleis ein gjer det på rett måte.

Håkon Møller (MDG) varslar at dei vil legge press på alle nivå. I september vil dei prøve å få med seg bystyremøtet i Bodø på ein utsegn som krev at staten får gjort nødvendige innstrammingar.

– Det håper eg Høgres representantar, ordføraren inkludert, kjem til å vere med på, seier han.