Delar av vindturbin fall ned to gongar på to månader: – Utgjer ein betydeleg risiko

Søndag fall eit 14 tonn tungt blad ned frå ein av vindturbinane i Sørmarkfjellet i Osen og Flatanger nord i Trøndelag.

For under to månader sidan fall ein del av eit blad ned i same vindkraftanlegg.

– Vi kan ikkje ha det slik at vi har bygd mykje ny industri i Noreg utan at ein har god nok sikkerheit, seier stortingsrepresentant Sofie Marhaug (R) til NRK.

– Det utgjer ein betydeleg risiko for menneske og dyr.

Ønsker gjennomgang

Det er straumselskapet Aneo som driv vindkraftanlegget i Sørmarkfjellet.

Dei opplyser at eit turbinblad er 57,5 meter langt og veg om lag 14 tonn.

Etter hendinga i helga har Marhaug no stilt energiministeren skriftleg spørsmål i Stortinget om kva myndigheitene gjer for å ansvarleggjere vindkraftindustrien.

Ho peiker på at dette ikkje er første gong delar av ein vinturbin har falle ned.

– I til dømes Sør-Odal var det ikkje ekstremvêr eller ei naturulykke som gjorde at turbinbladet fall ned, seier Marhaug.

Ho trur mykje av skylda ligg hos bransjen sjølv.

– Det er mykje som tyder på at ansvaret ligg på produsentsida. At det er produksjonsfeil eller dårleg kvalitet.

No etterlyser Marhaug at energiminister Terje Aasland (Ap) kjem på banen.

– Eg vil ha ein gjennomgang av liknande ulykker. No har det vore nokre spreidde ulykker, men utan at ein har sett på dette samla.

Skal gjere undersøkingar

Kommunikasjonssjef i Aneo, Ragna Vorkinnslien, fortel at dei enno ikkje veit kva som er årsaka til at turbinbladet fall ned søndag.

– Det er alt for tidleg å seie noko om.

Ho seier anlegget foreløpig er stengd, både for publikum og for deira tilsette. Når det er trygt å bevege seg inne på anlegget vil dei gjere undersøkingar.

– Da kjem vi sjølvsagt til å gjennomføre alle dei undersøkingane som er naudsynte for å finne både årsaka og hendingsgangen.

Vorkinnslien fortel at Aneo heller ikkje er ferdig med undersøkinga av turbinbladet som fall ned i januar.

– Så der kan vi heller ikkje seie noko heilt definitivt om kva som er årsaka.

Marhaug sin påstand om at det er mykje som tydar på at ansvaret ligg i leverandørleddet ønsker ho ikkje å kommentere.

Heller ikkje om sikkerheita på deira anlegg er god nok ønsker Vorkinnslien å svare på.

– Først må vi kartlegge kva som er årsaka og hendingsgangen. Først da kan vi seie noko meir om situasjonen.

– Fram til vi har fått undersøkt, så er det krevjande å svare på veldig mange av dei spørsmåla de har.

NVE: – Må akseptere ein viss sikkerheitsrisiko

Det er NVE (Noregs- vassdrags og energidirektorat) som er tilsynsmyndigheit for vindkraftbransjen.

Seksjonssjef Anne Johanne Kråkenes fortel at slike hendingar har liten betydning for straumforsyninga.

– Det er likevel alvorleg når slike hendingar skjer. Først og fremst medfører det eit ressurskrevjande oppryddingsarbeid.

Ho fortel at NVE dei siste åra har hatt auka fokus på å overvake tilstanden turbinane er i under tilsyn og at dei planlegg dialog med turbinleverandørane.

– Slike hendingar er ofte forårsaka av produksjonsfeil, som er vanskelege å oppdage før dei inntreff.

Kråkenes seier turbinhavari skjer både i Noreg og i andre land.

– Det er sånn sett ikkje uvanleg, og ved tildeling av konsesjonar må vi akseptere ein viss sikkerheitsrisiko.