Miljøorganisasjonar: Seier ja til ny runde i retten etter nederlag om Førdefjorden

– Vi har stor tru på at vi skal vinne denne saka, slik at det blir forbod mot gruvedumping til saka er ferdig behandla, seier Truls Gulowsen, leiar i Naturvernforbundet.

Etter diskusjon i fleire timar på landsstyret onsdag kveld, landa miljøorganisasjonane på at dei ankar vedtaket i Sogn og Fjordane tingrett i november.

Kort historikk:

• Borgarting lagmannsrett har tidlegare slått fast at staten sitt ja til sjødeponi er ugyldig, men regjeringa har anka saka til Høgsterett.
• Nyleg vart det klart at ankeutvalet bestemte at saka skal behandlast for fullt i Høgsterett.
• Miljøorganisasjonane Naturvernforbundet og Natur og Ungdom kravde tidlegare i haust såkalla midlertidig forføyning fram til saka er endeleg avgjort i Høgsterett. Det vil seie stans i produksjon inntil «hovudsaka» skal behandlast.

Sogn og Fjordane tingrett avviste kravet i november.

– Det er fleire openberre feil i dommen, og dei skyhøge sakskostnadene bryt med Århuskonvensjonen. Dette er ein dom som svekker naturens rettstryggleik fordi den legg lista for å ta miljøsaker til retten enda høgare. Ein slik dom kan ikkje bli ståande, seier Gulowsen.

Diskusjon om pengar

Miljøorganisasjonane vart i førre runde dømde til å betale 2,5 millionar kroner i saksomkostninger i tingretten, noko som har tvinga dei til å vurdere saka grundig.

Landsstyret var likevel ikkje i tvil om at saka skulle ankast.

– Det er utruleg dyrt å ta denne kampen for Førdefjorden til retten, så vi tek ein stor risiko ved å gjere dette, seier Gulowsen.

Organisasjonane trappar no opp innsatsen for å samle inn pengar og vil vende seg til ulike aktørar for å få støtte til å føre ankesaka.

– Lagmannsretten har slått fast at utslippstillatelsen til Nordic Mining er ugyldig. Da kan ikkje forurensningen halde fram, seier Sigrid Hoddevik Losnegård, leiar i Natur og Ungdom.

Tapte i tingretten

Dommen frå Sogn og Fjordane tingrett kom 10. november.

Retten la i sin dom vekt på at det «ikkje er sannsynleggjort» at gruvedumpinga vil gi vesentleg skade på fjorden i de neste 6–12 månadene.

Gruveselskapet sa undervegs i saka at dei har utsleppsløyve så lenge saka verserer i rettsapparatet, og at det einaste dei skuldar omgivnadene er å fortsette å drive med si 100 prosent lovlege verksemd.

Vidare gjorde dei eit poeng av at saksøkarane rettar bakar for smed:

Om saksøkarane har noko usagt, så må dei ta det opp med dei som har gitt løyvet (staten), og ikkje dei som har fått løyvet (gruveselskapet).

– Det avgjerande for retten er at framleis drift dei neste 6 til 12 månadane ikkje fører til vesentleg skade i fjorden. Dermed er det ikkje grunnlag for ein midlertidig stans, sa Karen Mellingen hos Regjeringsadvokaten, då saka vart behandla i Sogn og Fjordane tingrett.

Dette er miljøorganisasjonane sterkt usamde i, og ønsker å prøve for retten på nytt.

NRK har onsdag kveld forsøkt å få ein kommentar frå Engebø Rutile and Garnet, dotterselskapet til Nordic Mining. Så langt utan å lukkast.