Distriktskommunane slit med tilflytting og fråflytting. Særleg gjeld det i Nord-Noreg.
Men i Sortland i Vesterålen blir dei fleire.
Her var det i fjor ein netto tilflytting på 66 personar i 2023, ifølge SSB. Det betyr at fleire menneske kom og blei, enn dei som flytta vekk.
Ein av årsakene meiner tilflyttarane sjølve er eit nettverk av tilflyttarar kalla «Link Vesterålen».
– Når ein flyttar til ein heilt ny stad er ein nesten avhengig av å bli kjent med nye menneske for å trivast, seier Lene Tronerud som har flytta til Sortland.
Rådgivar for distriktskommunane meiner kommunane kan bli flinkare til å fokusere på dei som blir, i staden for dei som drar.
– Speler ei stor rolle for at eg har blitt så lenge
Lene Tronrud kjem eigentleg frå Oslo-området. Men for eit par år sidan fekk ho jobb i Sortland, ein by med om lag 5000 innbyggarar.
Ganske fort blei nettverket av tilflyttarar «Link Vesterålen» viktig for ho.
– Vi har hatt «sip and paint». Vi har hatt Abba-kveld og frisbeegolf, og det skjer ein del framover også.
Kva dei finn på er opp til medlemmane.
– Hadde du blitt så lenge som du har, om det ikkje var for «Link Vesterålen»?
– Det hadde eg ikkje. Då trur eg at eg hadde blitt litt åleine. Det speler ei stor rolle for at eg har blitt så lenge.
Nettverket har gitt ho vennar også utanfor arrangementa.
Og det er ikkje berre nye tilflyttarar i nettverket. Emma Louise Norheim Ridderseth har flytta heim for å jobbe i kommunen samstundes som ho skriv master på Universitetet i Oslo.
Nettverket har vore viktig for ho òg:
– Eg trur det kan vere veldig viktig å vite at ein enkelt kan bli kjent med unge folk som er tidleg i karrieren sin og som har lyst til å finne på ting saman.
– Fokuserer meir på dei som drar enn dei som kjem
Lillian Hatling, seniorrådgivar i Distriktssenteret, eit kompetansesenter for utvikling av distrikta, er ikkje overraska over at tiltaket i Vesterålen har fungert.
– Dette handlar om å vere eit 24-timars menneske. Du skal ha meir enn eit hus og ein jobb til å trivast ein stad, seier ho.
– Burde dette ha vore noko som blei ordna regionalt eller nasjonalt?
– Eg trur det blir aller best viss slike tiltak er lokalt forankra og initiert. Det må vere nokon i spissen som er tett på, og ser kva moglegheiter det er.
Kommunar ordnar det på anna vis òg. I nokre kommunar er det etablert nettverk frå næringslivet for unge. Andre har liknande ordningar på eit kommunalt nivå.
– Det finst kommunar med tilflyttartenester og tilflyttarvertar. Men det er ikkje sikkert tiltaket blir best om det kjem frå ein kommunal stilling.
– Dei som er i målgruppa sjølv veit kva dei sakna då dei kom.
Rådgivaren seier kommunane ofte fokuserer meir på dei som drar frå kommunen enn dei som kjem. Det prøver Distriktssenteret å gjere dei merksame på.
– Å ta vare på dei som kjem kan ha større effekt på folketalsutviklinga enn forsøk på å lokke heim utflytta ungdommar og barnefamiliar.
Arbeidsgivar bør legge til rette
Angelica Remmen er styreleiar i «Link Vesterålen». Då ho flytta heim, jobba ho i eit rekrutteringsselskap og hadde studert tilbakeflytting. Difor var dette eit prosjekt som engasjerte ho.
– Før Link Vesterålen sakna folk å ha nokon å dra på kafé, på shopping, feire 17. mai eller bursdagen sin med til dømes, seier Remmen.
– Det var rett og slett for å ha nokon å henge med. Å skape ein vennegjeng litt påtvinga på ein måte.
– Kva er det eigentleg som krevst?
– Det krev jobb og at ein held ut, og kanskje at ein har ein arbeidsgivar som er fleksibel og gir deg moglegheita til å bruke litt av arbeidstida på dette.
I starten reiste Angelica rundt åleine i nesten eit år i regionen og sat i gang arrangement. Noko skjedde på dagtid, mykje på ettermiddag, kveld og helger.
Hatling i Distriktssenteret meiner kommunar bør støtte tiltak slik som «Link Vesterålen», anten økonomisk eller ved å legge til rette i arbeidslivet.
Då meiner Remmen det er overkommeleg for andre å lage liknande organisasjonar sjølv, andre stader.
– Er ein to-tre stykkar som ser eit behov for det er det berre å setje i gang å invitere inn. Ein treng ikkje meir enn det.
Publisert 12.11.2024, kl. 11.53