– Politikarane kan ombestemme seg, men det er ikkje dermed sagt at det er gratis

– Her er det ei så sterk og velgrunna forventning og når dei då berre ombestemmer seg, så utløyser det erstatningsplikt.

Det seier Anders Flaatin Wilhelmsen som representerer tre utbyggarselskap i retten.

Utbyggarselskap har saksøkt Trondheim kommune for over 2,55 milliardar kroner.

– Det er absolutt ein del av demokratiet at politikarane kan ombestemme seg, men det er ikkje dermed sagt at det er gratis.

Årsaka til søksmålet er at utbyggarane var i gang med planlegging av bustadbygging på eit jorde aust i Trondheim.

Men så snudde politikarane og vedtok at området skulle vernast.

– Dei hadde tillit til at politikarane skulle stå ved vedtatte planar, seier Wilhelmsen i retten.

Meiner dei er offer for «rein politisk omkamp»

I 2013 vedtok politikarane at det potensielt kunne byggast bustader på jordet tilhøyrande Overvik gard i Trondheim.

Kolbjørn Selmer er styreleiar i alle dei tre selskapa som no har saksøkt Trondheim kommune.

– Det er fint å vere i gang. Eg håpar at saka blir godt opplyst, seier Selmer.

Året etter vedtok politikarane i kommuneplanens arealdel at området skulle byggast ut.

I dei følgande åra hadde utbyggarane hyppige møter med kommunen, seier advokat Wilhemsen i retten.

– Det har vore ein lang prosess som ikkje handla om ein skulle bygge ut eller ikkje, men om korleis ein skulle bygge ut.

Prosessen resulterte i at politikarane i Trondheim kommune vedtok igjen, i 2019, at området skulle brukast til utbygging av bustader.

Same år starta dei å bygge bustader på delar av området, nordre Overvik.

Men to år seinare, samstundes som bustadane på området i nord stod ferdig, blei det vedteke at det ikkje skal byggast ut på resten av området likevel.

Området på søre Overvik skulle førast tilbake til landbruk, natur og friluftsliv.

– Det var eit einstemmig vedtak i 2019 og så to år seinare snur dei heilt rundt og forbyr utbygging, seier Wilhelmsen.

Og i 2024 vedtok politikarane vern av denne delen av området.

– Eit utslag av ein rein politisk omkamp. Det var ingen ny kunnskap eller nye faktiske forhold som tilsa ei endring, legg Wilhelmsen til.

Difor meiner utbyggarane at kommunen er pliktig i å betale erstatning.

Men kommunen er ueinig og påpeiker at det fleire gonger kom signal frå politisk hald, både lokalt og nasjonalt, om at jordvern og miljøomsyn kunne stogge utbyggingsplanane.

– Et slikt utviklingsprosjekt er i høgaste grad eit risikoprosjekt, seier advokat Ida Eieland i Trondheim kommune.

– Alle kostnader er relevante

Blant kravet på 2,55 milliardar kroner ligg kostnader knytt til utvikling av tomtene, prosjektarbeid, driftskostnader, etablering av infrastruktur og liknande.

Selskapa krev også tilbakebetaling for utgifter knytt til utbetalingar til fleire idrettsklubbar og organisasjonar, omdømebygging og reklamekampanjar.

I tillegg krev dei erstatning for utgifter for sesongkort, VIP-billettar, rafting på Geilo, iskulp i garderobe, samt turar til Planica og Svolvær.

Dette fekk kommuneadvokaten til å reagere:

– Alle kostnader er relevante. Hovuddelen av kravet er kjøp av tomter, svarar saksøkarane sin advokat.

– Det er vanskeleg for oss å utelukke kostnader dei har hatt i forbindelse med prosjektet, legg Wilhelmsen til.

Kommuneadvokat i Trondheim, Lars Marius Heggberget, seier at foreldingsfristen for alle krava var gått ut før selskapa varsla om søksmålet.

– Og det som er nesten ekstraordinært, er at saksøkarane kliner til og krev all framtidig forteneste.

Heggeberget påpeiker at fleire av tomtekjøpa, som er størstedelen av kravet, blei gjort før 2019 då politikarane gav dei gjennomslag.

Meiner saka blir behandla på feil side av gata

– Det er eit grunnleggande demokratisk prinsipp at innbyggarane skal påverke retninga på arealutviklinga, seier kommuneadvokaten.

Det er sett av sju dagar for å behandle saka på tinghuset i Trondheim – rett over gata frå politikarane på rådhuset.

– Me er rett og slett på feil side av gata. Dette blir avgjort av bystyret. Det er ikkje tingretten som skal avgjere om det skal byggast ut på søre Overvik.

Rådhuset og tinghuset i Trondheim ligg på kvar si side av Munkegata i Trondheim

Foto: Bjarte Johannesen / NRK

– Saksøkarane er grunnleggande ueinige i dei arealpolitiske vurderingane som både det førre og det noverande bystyret har tatt, seier Heggberget.

Kommunen avviser fullt og heilt kravet frå utbyggarane.

– Arealpolitikk som all anna politikk, er dynamisk. Det ligg i korta at det kan endrast.

– Ingen har rettskrav på utbygging

Heggberget påpeiker at politikarane i bystyret har gjeve selskapa delvis gjennomslag for å bygge ut på nordre Overvik.

– Men avgjorde at søre Overvik ikkje skal opnast for utbygging.

Kommuneadvokaten meiner at sjølv om utbyggarane hadde ei forventning om å kunne bygge ut, har dei ikkje krav på erstatning.

– Dei meiner at forventningar på eit eller anna vis skal få rettsvern. Då er dei snublande nær å seie at forventningane gir dei rettskrav på utbygging.

– Ingen har rettskrav på utbygging. Utbyggarinteressa har ikkje erstatningsrettsleg vern i norsk rett, legg Heggberget til.