Lova er klar: Dei får ikkje arve fiskeimperiet

For 37 år sidan kjøpte to unge karar frå Stad sin første fiskebåt.

I dag har Ervik Havfiske blitt til ei milliardverksemd.

No står sju arvingar klare til å ta over som eigarar.

Men det får ikkje dei lov til.

– Det er kjipt. Og ikkje berre for oss, seier Robert Ervik (31).

Han er ein av dei sju arvingane. Allereie som 27-åring tok han over som dagleg leiar i Ervik Group i Leikanger på Stadlandet.

Slik er lova:

Skal du eige fiskebåtar og kvotar, må du vere aktiv fiskar på båt.

Problemet for Ervik-arvingane er at berre éin av dei jobbar på fiskebåt. Ifølge lova må minst fire av dei ha dette som levebrød.

Robert Ervik har ikkje tid til slikt.

Det er uforsvarleg om han skulle reist på havet – og latt selskapet segle sin eigen sjø, ifølge han sjølv.

Vil ikkje stikke med pengane

Formålet med reglane er å hindre at rike investorar skal kjøpe opp fiskebåtar og kvotar. Lova heiter Deltakerlova.

Reglene skal sørge for at pengane frå fiskeri blir verande i lokalsamfunn langs kysten. Det gir «lys i husan».

Men dette får arvingane til å klø seg i hovudet. For dei har ingen planar om å reise vekk frå Stad med selskapet, kor dei har bygd opp ei heil næringskjede.

Logoen til Ervik Havfiske, ein fiskekrok, er å sjå over alt i lokalsamfunnet. Utanfor hotellet, i det splitter nye helsestudioet, og i mange selskap knytt til konsernet.

– I fjor la vi igjen 206 millionar i lokalsamfunnet, seier Robert Ervik.

Dei ønsker derfor å få fritak frå reglane fordi selskapet er så viktig i lokalsamfunnet. Alternativet er at dei må selje heile fiskeverksemda, ifølge Ervik.

Prinsippfast departementet

Det er Nærings- og fiskeridepartementet som bestemmer om Ervik Havfiske får fritak frå reglane. Statssekretær Kristina Hansen (Ap) seier at ho forstår utfordringa med generasjonsskifte.

Ho vil ikkje kommentere den konkrete saka til Ervik Havfiske. Likevel legg ho seg på ei prinsippfast linje i si kommentar til NRK.

– Det har vore brei politisk einigheit om at deltakarlova ligg fast, seier Ap-statssekretæren.

Også Noregs Fiskarlag er særs tilbakehaldne, utan å seie blankt nei.

– Etter vår vurdering er det avgjerande at dei grunnleggjande prinsippa som deltakarlova skal vareta, ikkje blir svekka, seier Henriette Skaar i Fiskarlaget.

Høgre: Firkanta og rigid

Ervik Havfiske er ikkje dei einaste som står i denne knipa.

Høgre meiner at tida er inne for å sjå på reglane med friskt blikk.

– Ervik Havfiske er et døme på at det er naudsynt, seier fiskeripolitisk talsperson Olve Grotle i Høgre.

Men viss Grotle får det som han vil, blir det likevel ikkje fritt vilt for rikfolk som vil kjøpe fiskebåt.

– Deltakarlova har gode intensjonar i seg, men vi i Høgre meiner det er litt vel firkanta og rigid.

– Ikkje berre å hive folk på havet

Dei sju arvingane har framleis ein del år på seg for å finne ei løysing. Men situasjonen er til hinder for moglege investeringar, seier Robert Ervik.

Om bord på den toppmoderne linebåten «Frøyanes Junior», som ligg til kai, ser 31-åringen utover Stadlandet i strålande vêr. Mange av dei 600 sysselsette i verksemda bur her.

– Disse reglane kjem vel ikkje som ei overrasking. Kvifor har de ikkje planlagt for å dra på havet?

– Eg sjølv har vore tre år på sjøen, men det er over ti år sidan no. Men det er ikkje berre å hive folk på havet heller. Nokon har kanskje underliggande sjukdommar som gjer at havet ikkje passar.

– Vi må ha folk på kontoret for å drifte båtane. Og deltakarlova er jo til for å skape liv i kysten. Det er akkurat det vi gjer.