Elon Musk gir millionar til dei som stemmer konservativt

Under eit republikansk valmøte i delstaten Wisconsin fekk Elon Musk ein publikummar opp på scena. Der overrekte han ein sjekk på éin million kroner.

Sjekken blir sett på som ein slags «takk» for at publikummaren stemmer på den konservative dommaren i Wisconsin sin høgsterett.

Tysdag stemmer amerikanarar i Wisconsin i det som er blitt det dyraste valet på ein høgsterettsdommar i ein delstat i USA nokon gong.

Wisconsin er den første delstaten til å velje ein dommar og valet blir difor også brukt som ein av dei første meiningsmålingane på Trump som president.

Dette er kandidatane

Kvar delstat i USA har sin eigen domstol og dommarane blir valde med folkeval.

I Wisconsin er det sju dommarar i denne domstolen: fire er liberale og tre høyrer til dei konservative.

Det er difor eit viktig val for begge partar... og Musk.

På den liberale sida er Susan Crawford kandidat for høgsterett. Ei av dei viktigaste valkampsakene hennar har vore å gjere abort lovleg.

Om ho taper, mistar dei liberale fleirtalet sitt rett før domstolen skal vurdere om abort skal vere lovleg eller ikkje.

Den konservative kandidaten er Brad Schimel. Han er tidlegare republikansk statsadvokat og dommar i ein kommune i Wisconsin.

Blir saksøkt

Elon Musk er ikkje del av dei offisielle styresmaktene i USA, men leier DOGE. Likevel har han hatt stor påverknad på amerikansk politikk sidan Donald Trump gjekk inn i sin andre presidentperiode i januar.

Rolla til Musk i valet om høgsterettsdommar i Wisconsin er ingen unntak.

På valmøte i Green Bay søndag førre veke sa han at han ynskjer at «dommarar skal berre vere dommarar». Samstundes bidreg han med store pengesummar for den konservative kandidaten.

Den totale prislappen på valkampen ligg på 90 millionar dollar. Av desse har Elon Musk og politiske grupper han har tette band med, bidrege med 21 millionar dollar. Det viser tal frå Brennansenteret ved universitetet i New York.

Den lokale statsadvokaten i Wisconsin og demokrat Josh Kaul har saksøkt for å få ei ende på slike premieutdelingar. Han meiner Musk har brote lova ved å dele ut gåver i byte med stemmer.

Mykje står på spel

I tillegg til at Musk kan nyte stor godvilje hjå Trump og Trump-veljarar om den konservative kandidaten vinn, kan der vere andre ting som driv Musk.

Den liberale kandidaten og andre demokratar har bite seg merke i at Musk sitt elbilselskap, Tesla, saksøkte Wisconsin berre dagar før valkampen. Søksmålet handlar om ein regel forbyr bilprodusentar å drive forhandlarar, noko som tvingar Tesla-kjøparar å handle utanfor delstaten.

Saka kan etter kvart kome for høgsteretten i Wisconsin.

Wisconsin er ein typisk vippestat i USA. Trump vann presidentvalet med mindre enn eitt prosent i november i fjor. Det var den minste marginen av alle delstatane.