Om lag 3 av 10 nordmenn skal gå gjennom januar utan å drikke alkohol, ifølge ei ny undersøking.
Publisert 01.01.2025 23:02 Sist oppdatert 11 minutter siden
Desember er forbi – ein månad mange forbind med god mat og drikke.
I ein periode der mange deltek på julebord og julemiddagar, kan det bli ein del alkohol.
Når desember så blir til januar, er det kvart år ein del som vil droppe alkoholen for ein periode.
– Metta på det
Ein av desse er Gro Skulbru-Baadstrand (28), som bur i Lofoten.
– Eg er metta på det no, etter jula og hausten. No har eg ikkje vore så mange turar ut, men det har vore nok til at eg er litt metta på det, seier Skulbru-Baadstrand.
– Eg
veit at det er mange som brukar å ha kvit januar, så då gjorde det ikkje noko å
bestemme at akkurat januar skal vere ein månad der eg ikkje drikk i det heile
tatt, seier ho.
Lofotværingen skildrar alkoholinntaket sitt som beskjedent i utgangspunktet. Ho understrekar at det kan vere fleire månadar i løpet av eit år der ho ikkje drikk noko særleg med alkohol.
Likevel kan det oppstå situasjonar der ho får spørsmål om kvifor ho ikkje drikk.
– Viss eg er ein plass og seier at eg kan vere sjåfør, så kan folk bli mistenksomme og spørje om eg er gravid, seier ho.
Ho fortel også venninner som har sagt at spørsmåla om dei er gravide ikkje har stoppa før dei har tatt eit glas vin, sjølv om dei i utgangspunktet ikkje hadde tenkt å drikke.
– Eg trur folk på min alder kan føle det presset på ein måte, at ein føler ein må bevise eller motbevise noko, seier Skulbru-Baadstrand.
– Så er det litt kultur for det i Noreg (å drikke). Folk brukar det som eit sosialt lim. Det blir litt lettare å prate med folk og det blir lettare å sleppe seg laus, seier ho.
Trur mange vil ha pause
Ei undersøking alkovettorganisasjonen Av-og-til har gjennomført, viser at ein del tenker å halde seg vekke frå alkohol i januar. 28 prosent svarte at dei planlegg dette.
Undersøkinga viste også at 37 prosent har gjennomført ein «kvit januar» tidlegare.
Generalsekretær Ragnhild Kaski i Av-og-til meiner tala viser at mange treng ein pause frå alkohol.
– Det seier noko om at mange har lyst til å ta ein liten pause frå alkoholen etter jul. Vi veit at desember er ein salstopp på Vinmonopolet, og det er nok mange som, særleg i januar, tenker at det er godt med ein pause, seier Kaski til TV 2.
Særleg blant dei unge har det blitt populært å ta ein kvit januar, seier Kaski.
Generalsekretæren trur at mange har det som nyttårsforsett å ha ein alkoholfri januar, og at det blir enklare å gjennomføre om ein er fleire som gjennomfører det saman.
– Og eg trur at, særleg blant unge, å bruke dette som ei slags unnskyldning for å roe ned på drikkinga, kan gje større forståing og aksept for det, seier Kaski.
Gro Skulbru-Baadstrand har den same oppfatninga.
– Det er ein ting som mange gjer, så det blir på ein måte ei godkjent unnskyldning, seier ho.
– Så er det mange som tenker at dei kan få nokre positive helseeffektar av å ta ein pause, seier Kaski.
Kaski viser til ei undersøking som organisasjonen har gjort tidlegare, der dei spurte folk om dei merka noko skilnad dersom dei avstod frå å drikke alkohol.
– Det var mange som svarte at dei har opplevd meir overskot, meir energi, betre søvn, betre treningsresultat, og også at dei har drukke mindre etter at den kvite månaden var over, seier Kaski.
Finn nokon å gjennomføre med
Om du er ein av dei som vurderer å ha ein alkoholfri månad, så har Kaski fleire tips.
– Planlegg litt i forkant, og kanskje finn nokon å ha kvit januar saman med. Det kan gjere det litt lettare at man er fleire om det, seier Kaski.
Ho oppmodar også til å finne aktivitetar der alkohol ikkje har ein sentral rolle.
– Skulle ein sprekke, så er det viktig at ein kjem seg opp på hesten igjen. Det er ikkje sånn at du ikkje kan prøve igjen dersom du tok nokre glas etter eit par veker. Kvart glas du kuttar, gjev desse positive effektane, seier Kaski.
Ny rekord
Tal frå Vinmonopolet viser at salet av alkoholfrie varer har auka.
I slutten av desember låg det totale salet an på Vinmonopolet til å hamne 3,5 liter under 2023.
For alkoholfrie varer var trenden annleis – der heldt salet fram med å auke i 2024. Her var veksten på 18 prosent.
– Vi kjem til å selje drygt 1,3 millionar liter alkoholfritt i løpet av året. Så høgt sal for alkoholfritt har vi aldri hatt. Den eine rekorden vi får i 2024, er nettopp alkoholfritt, sa presseansvarleg Jens Nordahl i Vinmonopolet til NTB i slutten av desember.