Skepsisen til turisme aukar: – Vi vil ikkje ha «Barcelona-stemning»

– Undersøkinga viser at skepsisen til turisme, eller talet på gjester, har auka frå tidlegare undersøkingar. Så det er ein negativ trend.

Det seier administrerande direktør i Nordnorsk reiseliv, Trond Øverås.

I desember i 2024 gjennomførte Nordnorsk reiseliv ei spørjeundersøking der 2086 innbyggjarar i Tromsø svarte på spørsmål knytt til deira oppleving av reiselivsnæringa.

No er resultatet klart:

Heile 77 prosent svarar at dei synest det er for mange turistar i Tromsø. Resultata frå undersøkinga viser ei betydeleg forverring i haldningane til reiselivet samanlikna med tidlegare målingar.

Avisa Nordlys omtalte undersøkinga først.

Ikkje overraska over resultatet

Talet på hotellovernattingar i Tromsø auka med 22.2 prosent i desember 2024, samanlikna med 2023. I tillegg har talet på bestillingar gjennom Airbnb auka med 70 prosent frå 2023 til 2024, ifølge rapporten om innbyggjarundersøkinga.

Tidlegare har spørjeundersøkinga vore gjennomført utanfor høgsesongen – som er på vinteren med nordlysturistar.

– Innsikta som kjem fram i undersøkinga er ei viktig tilbakemelding frå innbyggjarane i Tromsø for korleis dei opplever situasjonen i vintersesongen, seier Øverås i Nordnorsk reiseliv.

– Kva tenkjer du om at 77 prosent svarar at dei synest det er for mange turistar i Tromsø?

– Det er eigentleg ikkje eit overraskande resultat. Det var vel som forventa. Det viktigaste no er å jobbe med tiltak for å få ein betre situasjon både for innbyggjarar og for dei gjestene som besøker oss, seier Øverås.

Det er også aukande støtte for innføring av turistskatt i innbyggjarundersøkinga. Heile 75 prosent meiner turismen bør avgrensast.

67 prosent er bekymra for at turismen kan svekke deira verdi av å bu der dei bur i framtida, noko som er ei auke på 33 prosentpoeng frå året før.

I rapporten peikar ein på at ei forklaring på dette kan vere at veksten går raskare enn tilrettelegginga. Ved stor vekst i besøkande, aukar også belastninga på lokalsamfunnet og innbyggjaren.

Må gå i kø for å komme ut av leilegheita

Venninnene Ida Sofie Kvam og Irene Taylor er på handletur i Tromsø sentrum.

– Eg synest det må bli tilrettelagt litt betre, med tanke på både trafikken, og at lokalbefolkninga skal få moglegheita til å bruke dei tilboda vi har, seier Kvam.

– Kanskje busstilbodet skal bli litt betre, slik at det blir tilgjengeleg for alle, føreslår ho.

Venninna er einig.

– Eg synest det er litt overbefolka. Eg bur i sentrum, så eg går i kø for å komme meg ut av leilegheita mi. Det er mykje folk på bussane. Det er irriterande med trykk i butikkane i sentrum. Det er mykje køventing og mykje forsøpling, seier Taylor.

Slit med å handtere rask auke i besøkande

– Det vi ser med innbyggjarundersøkinga er ein veldig god temperaturmålar på kva innbyggjarane opplever no, med tanke på trykket frå reiselivsnæringa.

Det seier Helga Bårdsdatter Kristiansen, prosjektleiar for reiselivsprogrammet i Tromsø kommune.

– Kva betyr det når innbyggjarane verkar så misfornøgde?

– Det er ei veldig viktig tilbakemelding å ta med oss vidare i prosessen. Det er ikkje til å stikke under stol at besøksforvaltninga slit med å halde tritt med den raske auken i besøkande.

Kristiansen trur vi må sjå til land som har lukkast med å ta imot store mengder turistar.

– Vi har samarbeid i prosjekt som blant anna går mot Island, nemner ho, og held fram:

– Ein kan jo alltid sjå i retrospekt kva ein kan gjere annleis, men eg trur det viktigaste no er å forstå kva ein må gjere framover for å lukkast.

– Vi vil ikkje ha «Barcelona-stemning» her, seier ho og ler.

I Tromsø for å sjå nordlyset

Julia og familien hennar frå Como i Italia, har teke turen til Tromsø i aprilsola.

– Det er første gong vi er her i Tromsø. I dag besøker vi byen for å sjå aktivitetane.

– Kvifor akkurat Tromsø?

– Fordi vi elskar nordlyset!

Dei er godt vande med mykje turisme i heimlandet, men har også lagt merke til trykket i Tromsø.

– Det er mykje turistar. Eg trur folk som bur her, bur her fordi det er veldig avslappande, og på grunn av naturen, seier ho.

– For dårlege til å planlegge

– Mange av utfordringane som no kjem fram i undersøkinga, handlar ikkje nødvendigvis om turistane i seg sjølv, men om at vi har vore for dårlege til å planlegge for turistveksten. Mykje handlar om manglande fysisk tilrettelegging, og at det blir bygd for lite bustadar – i kombinasjon med Airbnb.

Det seier seksjonsleiar for næring i Næringsforeningen i Tromsø-regionen, Sigrid Mogård-Jansen.

– Vi må ta innbyggjarane sine bekymringar på alvor. Det er heilt avgjerande at reiselivet i Tromsø har støtte i befolkninga – og at vi skaper eit reiseliv som er på lag med byen, konkluderer ho.